Τι είναι τα κρουστικά κύματα;

Τα τελευταία 20 χρόνια έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στην κατανόηση και αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας. Οι περισσότεροι ασθενείς ανταποκρίνονται καλά στις υπάρχουσες αγωγές με χάπια ή ενδοπεϊκές ενέσεις πριν τη σεξουαλική επαφή, όμως το υποκείμενο αίτιο της στυτικής δυσλειτουργίας δεν θεραπεύεται, ούτε βελτιώνονται οι αυθόρμητες στύσεις. Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη για μια θεραπευτική μέθοδο με αποτέλεσμα διαρκείας στην αυθόρμητη στυτική λειτουργία. Πρόσφατα μια πολύ υποσχόμενη μέθοδος εισήχθηκε: η θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης.
Τα κρουστικά κύματα είναι εστιασμένα ακουστικά κύματα τα οποία μεταφέρουν ενέργεια διαμέσου ενός συστήματος μετάδοσης. Όταν τα κρουστικά κύματα εφαρμόζονται σε έναν ιστό λειτουργούν ως παροδικές μικρο-μηχανικές δυνάμεις με ποικίλα βιολογικά αποτελέσματα. Τα κρουστικά κύματα έχουν δοκιμαστεί και εφαρμοστεί σε διάφορες κλινικές πράξεις. Τα υψηλής έντασης χρησιμοποιούνται στην εξωσωματική λιθοτριψία, τα μέσης έντασης έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και χρησιμοποιούνται στη φυσιοθεραπεία, ενώ τα χαμηλής έντασης την ιδιότητα να δημιουργούν νέα αιμοφόρα αγγεία και χρησιμοποιούνται στην περιφερική νευροπάθεια και στην ισχαιμία του μυοκαρδίου. Από αυτή την τελευταία ιδιότητα προέκυψε η ιδέα ότι τα κρουστικά κύματα μπορούν να δημιουργήσουν νέα αγγεία και να βελτιώσουν τη ροή αίματος στο πέος, η οποία τεκμηριώθηκε τόσο από εργαστηριακές όσο και από κλινικές μελέτες.
Η Dornier MedTech με έδρα στο Μόναχο (Γερμανία) είναι μια εταιρία ιατρικών μηχανημάτων γνωστή για τις πρωτοποριακές τεχνολογίες της και τις επαναστατικές θεραπείες στην ουρολογία. H Dornier περηφανεύεται για της υψηλής τεχνολογίας μηχανήματά της, τα οποία προκύπτουν από μια μεγάλη ιστορία καινοτομίας, υπεροχής και επιχειρηματικότητας. Η επιτυχία της Dornier οφείλεται σε ανθρώπους με εφευρετικό πνεύμα. Η εταιρία ιδρύθηκε από τον Claude Dornier, ο οποίος γεννήθηκε στη Βαυαρία το 1884 και το 1907 αποφοίτησε από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Εργαζόμενος ως επιστημονικός σύμβουλος, ξεκίνησε να ασχολείται με βασική έρευνα και σχεδιασμό. Τα αρχικά του σχέδια ήταν η θεμέλιος λίθος της εξέλιξης των μεταλλικών αεροσκαφών. Κατά την έρευνα της ομάδας του Dornier στην αεροδιαστημική τεχνολογία, ανακαλύφτηκε ένα προηγουμένως ανεξήγητο φαινόμενο. Σκασίματα εμφανιζόντουσαν στην επιφάνεια των αεροπλάνων καθώς αυτά προσέγγιζαν το φράγμα του ήχου, γεγονός που οφειλόταν στο κρουστικό κύμα που δημιουργούνταν μπροστά από σταγονίτσα υγρασίας. Αυτό το εύρημα σε συνδυασμό με τη στενή συνεργασία νοσοκομείων και των εργαστηρίων Dornier, οδήγησε στην ανακάλυψη από την εταιρία της εξωσωματικής λιθοτριψίας με κρουστικά κύματα. Από τότε εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν θεραπευτεί με τη χρήση αυτής της ανακάλυψης της Dornier.
Ο ουρολόγος ανδρολόγος Αντώνης Λογοθέτης χρησιμοποιεί το AriesED της Dornier, το οποίο προσφέρει απαράμιλλη αποτελεσματικότητα στην καλύτερη αναλογία ποιότητας-τιμής.

Πότε να κάνω κρουστικά κύματα;

Οι ασθενείς που ωφελούνται περισσότερο από τη θεραπεία με κρουστικά κύματα είναι αυτοί με στυτική δυσλειτουργία αγγειακής αιτιολογίας. Πρόκειται για ανθρώπους με σακχαρώδη διαβήτη, υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, αρτηριοσκλήρυνση και μεταβολικό σύνδρομο. Μπορεί να είναι παχύσαρκοι ή και με καρδιακά προβλήματα. Όλοι αυτοί έχουν στυτική δυσλειτουργία επειδή τα αγγεία τους είναι σε κακή κατάσταση. Τα κρουστικά κύματα έρχονται να δώσουν λύση σε αυτές τις περιπτώσεις. Ασθενείς με ψυχογενή, ορμονική ή νευρολογική στυτική δυσλειτουργία δεν είναι υποψήφιοι για θεραπεία με κρουστικά κύματα. Ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία μετά από ριζική προστατεκτομή, μπορεί να ωφεληθούν από τη θεραπεία με κρουστικά κύματα, εάν και εφόσον έχει γίνει διατήρηση του νευραγγειακού δεματίου κατά τη διάρκεια της ριζικής προστατεκτομής.

Πώς δουλεύουν τα κρουστικά κύματα;

Μπορούμε να αναλύσουμε το μηχανισμό δράσης των κρουστικών κυμάτων σε 4 φάσεις.
Στην πρώτη φάση γίνεται η μηχανική σύζευξη και η μεταφορά ενέργειας. Τα κρουστικά κύματα δεν μεταφέρουν ενέργεια στον αέρα και για αυτό χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί πολύ τζελ ως μέσο μεταφοράς. Έπειτα η ενέργεια μεταφέρεται στους ιστούς μέσω μηχανικής μετάδοσης, μικροσπηλαιοποίησης και θερμοδυναμικών επιδράσεων.

Η ενέργεια των κρουστικών κυμάτων γίνεται αντιληπτή από τους ιστούς με διάφορους τρόπους:

• Πρωτεΐνες εξωκυττάριας ουσίας (φιμπρονεκτίνη) μεταφέρουν μηχανικές δυνάμεις

• Τασεολεγχόμενοι δίαυλοι ιόντων  Ca 

• Ο γλυκοκάλυκας μετατρέπει τις μηχανικές δυνάμεις σε βιοχημικά σήματα

• Μηχανοαισθητήρες στον πυρήνα

• Η συμπίεση του κυτταροπλάσματος αλλάζει τη συγκέντρωση σηματοδοτικών μορίων

• Τα κρουστικά κύματα αλλάζουν την παραγωγή  ATP στα μιτοχόνδρια. 

Η δεύτερη φάση λειτουργίας των κρουστικών κυμάτων είναι η φάση της βιοχημικής σύζευξης όπυ γίνεται ενεργοποίηση βιοχημικών μονοπατιών, ενεργοποίηση μεταγραφικών παραγόντων και τροποποίηση κυτταρικών μονοπατιών.
Η τρίτη φάση λειτουργίας των κρουστικών κυμάτων είναι η φάση της βιοχημική μετάδοσης σήματος μεταξύ κυττάρων.

Η τέταρτη φάση λειτουργίας των κρουστικών κυμάτων είναι η φάση της κυτταρικής απάντησης. Σε αυτή τη φάση έχουμε αυξημένο κυτταρικό πολλαπλασιασμό, βελτιωμένη κυτταρική επιβίωση, μείωση της ίνωσης και της φλεγμονής και ενεργοποίηση βλαστικών κυττάρων. Αυτά με τη σειρά τους επιφέρουν αγγειογένεση, ίαση τραυμάτων και αναγέννηση μυικών και νευρικών ιστών.

Πώς γίνεται η θεραπεία με κρουστικά κύματα;

Η όλη διαδικασία γίνεται στο ιατρείο και είναι ανώδυνη και χωρίς επιπλοκές. Ο ασθενής ξαπλώνει και με τη χρήση άφθονου τζελ, η κεφαλή του μηχανήματος εφαρμόζεται σε διάφορα σημεία του πέους. Ο αριθμός, η ένταση και η συχνότητα των κτυπημάτων διαφέρει ανάλογα με το πρωτόκολλο που θα χρησιμοποιηθεί. Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο κύρια πρωτόκολλα. Στο ένα γίνονται δύο συνεδρίες των 1500 κτυπημάτων την εβδομάδα για τρεις εβδομάδες, διακοπή για τρεις εβδομάδες και μετά επανάληψη για άλλες τρεις. Στο άλλο πρωτόκολλο γίνεται μία συνεδρία των 5000 κτυπημάτων την εβδομάδα για έξι εβδομάδες.

Αποτελεσματικότητα κρουστικών κυμάτων

Οι μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι το 70 με 80% των ασθενών ανταποκρίνονται στη θεραπεία με κρουστικά κύματα. Τα αποτελέσματα φαίνονται ήδη στις πρώτες δύο εβδομάδες από την έναρξη της θεραπείας και τα οφέλη έχει αποδειχτεί ότι κρατούν για χρόνια. Είναι πολύ σημαντικό ότι από τη θεραπεία με κρουστικά κύματα ωφελούνται και ασθενείς στους οποίους τα φάρμακα από το στόμα δεν είχαν αποτέλεσμα.

Παρενέργειες κρουστικών κυμάτων

Σε όλες τις δημοσιευμένες κλινικές μελέτες δεν έχουν σημειωθεί παρενέργειες από τη χρήση των κρουστικών κυμάτων. Ορισμένες φορές ο ασθενής μπορεί να νιώσει κάποια ελαφρά τσουξιματάκια ίδιως όταν τα κρουστικά κύματα εφαρμόζονται προς την περιοχή της βαλάνου.

Πλεονεκτήματα των κρουστικών κυμάτων

Η χρήση κρουστικών κυμάτων είναι αυτή τη στιγμή η μόνη πραγματική θεραπεία για τη στυτική δυσλειτουργία, με την έννοια ότι είναι η μόνη μέθοδος η οποία αντιμετωπίζει τα πραγματικά αίτια του προβλήματος και όχι μόνο τα συμπτώματα. Είναι ανώδυνη και μη επεμβατική, και ο ασθενής απαλλάσσεται από χάπια, ενέσεις και αντλίες κενού. Η στύση και η σεξουαλική πράξη γίνονται πλέον αυθόρμητα και φυσικά, χωρίς ντροπιαστικές διακοπές και προετοιμασίες. Η λύση είναι διακριτική και παραμένει ανάμεσα στον ασθενή και το γιατρό του. Επίσης ο ασθενής απαλλάσσεται από το οικονομικό βάρος του να παίρνει μια ζωή φάρμακα υψηλού κόστους, το οποία δεν δικαιολογούνται από τα ταμεία και τα οποία δεν θεραπεύουν πραγματικά.

• ΕΥΚΟΛΙΑ. Η όλη διαδικασία γίνεται εύκολα στο ουρολογικό ιατρείο και διαρκεί μόνο 20 λεπτά. Η μέθοδος είναι ανώδυνη, μη επεμβατική, χωρίς ουλές, χωρίς παρενέργειες ή επιπλοκές.

• ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΤΗΤΑ. Η στύση που επιτυγχάνεται είναι αυθόρμητη και φυσική. Ο ασθενής δεν χρειάζεται κάποια αμήχανη διαδικασία πριν τη σεξουαλική επαφή, ούτε χρειάζεται να μοιραστεί με κάποιον ότι είναι σε θεραπεία.

• ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Τα φάρμακα και οι ενέσεις για στυτική δυσλειτουργία δεν συνταγογραφούνται και δεν θεραπεύουν. Άρα το οικονομικό βάρος είναι μόνιμο και όχι προσωρινό όπως με τα κρουστικά κύματα.

Κρουστικά κύματα για χρόνια προστατίτιδα.

Η θεραπεία με κρουστικά κύματα έχει δοκιμαστεί και εφαρμοστεί σε περιπτώσεις χρόνιας φλεγμονής και πόνου, όπως στη χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα και χρόνιο πυελικό άλγος. Τα κρουστικά κύματα έχουν ένδειξη όταν ο ασθενής παραπονιέται για πόνο στην περιοχή του περινέου. Τα κρουστικά κύματα δεν έχουν ένδειξη για πόνο στους όρχεις, για πόνο χαμηλά στην κοιλιά και για συχνοουρία. Στην περίπτωση του περινεϊκου πόνου το πρωτόκολλο που εφαρμόζεται είναι 2000 κτυπήματα μία φορά την εβδομάδα για έξι εβδομάδες. Φαίνεται ότι στην περίπτωση του χρόνιου πόνου, τα αποτελέσματα των κρουστικών κυμάτων δεν κρατάνε πολύ και χρειάζεται επανάληψη κάθε 6 μήνες.

Μέθοδος θεραπείας κρουστικών κυμάτων.

Το πρωτόκολλο θεραπείας με κρουστικά κύματα που χρησιμοποιείται είναι το εξής: ο ασθενής ξαπλώνει και με τη χρήση άφθονου τζελ η κεφαλή του μηχανήματος εφαρμόζεται σε διάφορα σημεία του πέους. Γίνονται συνολικά 5000 κτυπήματα ανά συνεδρία με συχνότητα 8Hz και πυκνότητα ενέργειας 0,051 mJ/mm2 . Γίνονται δύο συνεδρίες την εβδομάδα για έξι εβδομάδες. Συνολικά γίνονται δώδεκα συνεδρίες. Το πρωτόκολλο αυτό είναι το πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό. Ο ασθενής βλέπει αποτελέσματα από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες.

Κόστος θεραπείας κρουστικών κυμάτων

Το κόστος κάθε συνεδρίας με κρουστικά κύματα είναι εκατό ευρώ. Το συνολικό κόστος για δώδεκα συνεδρίες ανέρχεται στα χίλια διακόσια ευρώ αλλά δίνεται η δυνατότητα σημαντικής έκπτωσης στα χίλια από χίλια διακόσια ευρώ, εάν η συνολική θεραπεία προπληρωθεί. Να σημειώσουμε ξανά ότι με αυτά τα χρήματα ο ασθενής θεραπεύεται από την στυτική δυσλειτουργία αγγειακής αιτιολογίας και δεν χρειάζεται να ξοδεύει χρήματα για μη συνταγογραφούμενα φάρμακα τα οποία διορθώνουν μόνο προσωρινά το σύμπτωμα.

Βιβλιογραφία:

• Can Low-Intensity Extracorporeal Shockwave Therapy Improve Erectile Function? A 6-Month Follow-up Pilot Study in Patients with Organic Erectile Dysfunction
• Extracorporeal shock wave therapy (ESWT) in urology: a systematic review of outcome in Peyronie’s disease, erectile dysfunction and chronic pelvic pain
• Penile Low Intensity Shock Wave Treatment Is Able to Shift PDE5i Nonresponders to Responders: A Double-Blind, Sham Controlled Study
• Extracorporeal shockwave therapy in the treatment of erectile dysfunction: A prospective, randomized, double-blinded, placebo controlled study
• Can low-intensity extracorporeal shockwave therapy improve erectile dysfunction? A prospective, randomized, double-blind, placebocontrolled study