9 συμβουλές για να μην βουλώνει ο καθετήρας.
Η τοποθέτηση μόνιμου ουρηθρικού καθετήρα έχει διάφορες επιπλοκές όπως ουρολοίμωξη, συσπάσεις της ουροδόχου κύστης, επικάλυψη αλάτων και αδυναμία αφαίρεσης του καθετήρα. Ακόμα και με καλή νοσηλευτική φροντίδα, αυτά τα προβλήματα μπορεί να ταλαιπωρήσουν πολύ τον ασθενή. Οι επικαλύψεις αλάτων είναι ιδιαίτερα προβληματικές στην αντιμετώπιση. Οι επικαλύψεις στην εσωτερική επιφάνεια του καθετήρα μπορεί να προκαλέσουν βούλωμα του καθετήρα ενώ οι επικαλύψεις στην εξωτερική επιφάνεια δημιουργούν υπόστρωμα για να αναπτυχθούν μικρόβια και να σχηματιστούν πέτρες. Οι επικαλύψεις αλάτων στο μπαλόνι του καθετήρα μπορεί να δυσκολέψουν το ξεφούσκωμα του μπαλονιού και την αφαίρεση του καθετήρα.
Η κύρια αιτία δημιουργίας επικαλύψεων στον καθετήρα είναι η λοίμωξη από μικρόβια που παράγουν ουρεάση και ιδίως ο Proteus mirabilis. Αυτά τα μικρόβια εποικίζουν τον καθετήρα δημιουργώντας μία βιομεμβράνη (biofilm). Η ουρεάση των μικροβίων μετατρέπει την ουρία που βρίσκεται στα ούρα σε αμμωνία και τα ούρα γίνονται αλκαλικά. Σε αυτές τις συνθήκες σχηματίζονται κρύσταλοι ασβεστίου και φωσφορικού μαγνησίου και δημιουργείται μία κρυσταλική βιομεμβράνη η οποία φράζει τον καθετήρα.
Ο βουλωμένος καθετήρας προκαλεί επίσχεση ούρων, ερεθισμό και συσπάσεις της κύστης με απώλεια ούρων γύρω από τον καθετήρα και πόνο στα γεννητικά όργανα. Η αφαίρεση ενός καθετήρα με επικαλύψεις μπορεί εκτός από το να είναι δύσκολη, να προκαλέσει και τραύμα στη ουρήθρα. Σε δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί κυστεοτομή για τη αφαίρεση του καθετήρα. Έχουν περιγραφεί ακόμα και περιπτώσεις ενδοσκοπικής ή εξωσωματικής λιθοτριψίας για την αφαίρεση του καθετήρα.
Τι μπορώ να κάνω για να μην βουλώνει ο καθετήρας;
- Άφθονα υγρά
Η αυξημένη παραγωγή ούρων μειώνει την συγκέντρωση των αλάτων με αποτέλεσμα την μειωμένη καθύζιση κρυστάλλων. Η αυξημένη παραγωγή ούρων βοηθάει επίσης στον μηχανικό καθαρισμό των ούρων από μικρόβια. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στους ασθενείς με άνοια, οι οποίοι δεν καταναλώνουν αρκετά υγρά από μόνοι τους.
- Συμπληρώματα διατροφής
Υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής τα οποία μπορούν να αλλάξουν το pH των ούρων. Αν τα ούρα είναι όξινα και καθιζάνουν κρύσταλλοι ουρικού οξέως, μπορεί να γίνει αλκαλοποίηση των ούρων με κιτρικά άλατα. Αν καθιζάνουν κρύσταλοι φωσφορικού μαγνησίου λόγω μικροβίων που παράγουν ουρεάση, μπορεί να γίνει οξινιποίηση των ούρων με L-μεθειονίνη.
- Πλύσεις του καθετήρα
Πλύσεις του καθετήρα με άσηπτη τεχνική μπορούν να καθαρίσουν το ίζημα που έχει σχηματιστεί στην ουροδόχο κύστη. Πλύσεις με διάλυμα suby g μπορεί να καθαρίσουν τα τοιχώματα του καθετήρα και να μειώσουν το μικροβιακό φορτίο. Μελέτες έχουν δείξει ότι δύο πλύσεις των 50cc είναι καλύτερες από μία πλύση των 100cc.
- Αντιβιοτικά
Αν εμφανιστεί Πρωτέας στα ούρα, η κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή πρέπει να αρχίσει αμέσως αλλιώς η οξινοποίηση των ούρων δεν θα προσφέρει τίποτα. Προφυλακτική αντιβιοτική αγωγή για ασυπμτωματική παρουσία βακτηρίων στα ούρα δεν θα πρέπει να προσφέρεται.
- Triclosan στο μπαλόνι
Το triclosan είναι ένας αντιμικροβιακός παράγοντας που χρησιμοποιείται ευρώς στη βιομηχανία καλυντικών όπως για παραδειγμα στις οδοντόκρεμες. Μελέτες έχουν δείξει ότι αν γεμίσουμε το μπαλόνι του καθετήρα με διάλυμα triclosan, το triclosan διαχέεται από τα τοιχώματα του καθετήρα και εμποδίζει το σχηματισμό βιομεμβράνης από Proteus Mirabilis.
- Συχνές αλλαγές
Ένας καθετήρας από 100% σιλικόνη συστείνεται να παραμένει έως 4 εβδομάδες. Η πιο συχνή αλλαγή στη 3 εβδομάδες μειώνει το σχηματισμό επικάλυψης αλάτων. Οι καθετήρες με επικάλυψη αργύρου δεν αποδείχθηκε ποτέ ότι βοηθούν σημαντικά.
- Φούσκωμα – ξεφούσκωμα του μπαλονιού
Το περιοδικό φούσκωμα και ξεφούσκωμα του μπαλονιού βοηθάει στο να σπάει η κυσταλική βιομεμβράνη και να μην χάσει το μπαλόνι την ελαστικότητα του που χρειάζεται για την αφαίρεση του καθετήρα.
- Υψηλή θέση ουροσυλλέκτη
Αν ο καθετήρας βρίσκεται σε απόσταση πάνω από 37 εκατοστά χαμηλότερα της ουροδόχου κύστης, δημιουργείται υποπίεση με αποτέλεσμα ο βλενογόνος της κύστης να εισέρχεται στην οπή του καθετήρα. Αυτό δημιουργεί μειωμένη παροχέτευση των ούρων και οίδημα στο επιθήλιο της κύστης με σχηματισμό ψευδοθηλωμάτων.
- Αφαίρεση καθετήρα
Η τοποθέτηση μόνιμου ουρηθρικού καθετήρα δεν συστείνεται παρά μόνο στην περίπτωση ασθενών με επίσχεση ούρων και πολύ περιορισμένη κινητικότητα. Επίσης η τοποθέτηση καθετήρα δεν συστείνεται για την αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων. Μερικές φορές η χρήση περιπεϊκων καθετήρων ή διαλείποντων καθετηρισμών μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική και χωρίς τις επιπλοκές του μόνιμου καθετήρα.
Προσοχή: Το γεγονός ότι φεύγουν ούρα γύρω από τον καθετήρα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο καθετήρας είναι βουλωμένος. Αν η κύστη κάνει δυνατές αυτόματες συσπάσεις θα βγουν ούρα έξω από τον καθετήρα όπως και να έχει. Το να μπει καθετήρας μεγαλύτερης διαμέτρου δεν λύνει το πρόβλημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ή δίνουμε φάρμακα για την υπερλειτουργία της κύστης ή αξιολογούμε την πιθανότητα αφαίρεσης του καθετήρα.
No comment